Đề xuất bỏ quy định mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1 – 2 con

Trong một động thái đáng chú ý, Bộ Y tế đã trình Chính phủ đề nghị xây dựng Luật Dân số mới. Theo đó, có đề xuất bỏ quy định mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1-2 con, trao quyền tự quyết về thời gian, khoảng cách và số lượng con cho các cặp vợ chồng, nhằm đảm bảo phù hợp với điều kiện sức khỏe và thu nhập của họ. Cùng chuyện gia đình tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết sau.

Tình hình mức sinh thay thế tại Việt Nam

Theo báo cáo đánh giá tác động của dự án Luật Dân số, mức sinh thay thế tại Việt Nam đã giảm đáng kể trong 12 năm qua và dự báo sẽ tiếp tục giảm trong những năm tới. Tổng tỉ suất sinh năm 2022 là 2,01 con/phụ nữ và năm 2023 ước tính là 1,96 con/phụ nữ. Xu hướng không muốn hoặc sinh ít con đã xuất hiện ở một số đô thị phát triển kinh tế, đặc biệt là ở Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long, nơi mức sinh chỉ đạt khoảng 1,5 con/phụ nữ. Trong khi đó, tại các khu vực kinh tế xã hội khó khăn, mức sinh vẫn cao, thậm chí rất cao, trên 2,5 con/phụ nữ.

Theo các trang tin tức, để duy trì mức sinh thay thế (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con) trên phạm vi cả nước, Bộ Y tế đề xuất các cặp vợ chồng và cá nhân có quyền tự quyết định việc sinh con, thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh. Điều này nhằm phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập và nuôi dạy con. Đây là một thay đổi lớn so với Pháp lệnh Dân số hiện hành, vốn quy định mỗi cặp vợ chồng chỉ được “sinh một hoặc hai con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định”.

Giải pháp giảm thiểu mất cân bằng giới tính

Một trong những vấn đề lớn mà Luật Dân số mới hướng tới là giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh. Từ năm 2012 đến nay, tỉ số giới tính khi sinh luôn duy trì ở mức trên 112 bé trai/100 bé gái. Nếu tiếp tục duy trì như vậy, đến năm 2050, Việt Nam sẽ có khoảng 2,3-4,3 triệu nam thanh niên khó có cơ hội lấy vợ trong nước, gây ra hệ lụy nghiêm trọng về xã hội và nhân khẩu học.

Bộ Y tế đặt mục tiêu xây dựng các giải pháp khống chế và giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, đưa tỉ số này trở lại mức cân bằng tự nhiên, góp phần khắc phục những hệ lụy và thúc đẩy bình đẳng giới. Các biện pháp đề xuất bao gồm tuyên truyền, xóa bỏ định kiến giới và nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức. Để thực hiện các biện pháp này, cần tăng cường chế tài xử lý vi phạm, thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Bỏ quy định mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1 – 2 con: Thích ứng với già hóa dân số

Dự án Luật Dân số cũng đưa ra các chính sách liên quan đến thích ứng với già hóa dân số, phân bổ dân số hợp lý và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Bộ Y tế nhấn mạnh rằng những chính sách này sẽ giúp duy trì cân bằng giới tính khi sinh và đảm bảo phát triển bền vững trong tương lai.

Bộ Y tế đề xuất Nhà nước cần đảm bảo ngân sách để tuyên truyền, vận động và hỗ trợ các đối tượng thực hiện chính sách, khuyến khích lợi ích vật chất và tinh thần cho các cặp vợ chồng và cá nhân. Đồng thời, cần thực hiện các biện pháp khắc phục trước và sau khi ban hành Luật, tránh lợi dụng quyền tự quyết định về số con để tuyên truyền hoặc thực hiện trái với chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác dân số.

Thông qua những biện pháp này với đề xuất bỏ quy định mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1 – 2 con, Bộ Y tế kỳ vọng sẽ khắc phục được tình trạng giảm mức sinh thay thế và giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, góp phần vào sự phát triển kinh tế và xã hội của đất nước.

>> Xem thêm:Mẹ chồng nàng dâu bằng mặt không bằng lòngnên giải quyết như thế nào?